Welkom

Welkom op de website van het tijdschrift Zone.

Bekijk hier alle interviews

Word abonnee

Bekijk hier de opties

Redactie

Neem contact op met de redactie
Werk in uitvoering

Kunstkijken

Van binnen naar buiten

Kunst is een belangrijke bron voor verwondering, maar hoe pak je dit aan op een basisschool? 

 

Kunstenaar en dialoogbegeleider Adelijn van Huis beschrijft de methodiek Visual Thinking Strategies (VTS). Dit is een prikkelende manier om in gesprek te gaan over kunst. Zij past dit onder andere toe tijdens rondleidin...

Werk in uitvoering

Verwondering kleurt de wereld

In mijn nieuwkomersgroep op Onze Amsterdamse School zitten leerlingen die heel recent naar Nederland zijn gekomen. Zij blijven een jaar om voldoende Nederlands te leren en door te kunnen stromen naar een reguliere groep. Het is een groep voor leerlingen van 6 tot en met 12 jaar. Op dit moment zijn de 6-jarigen in de...

Interviews

Filosoferen: het vanzelfsprekende minder vanzelfsprekend maken.

interview met Sabine Wassenberg

Sabine Wassenberg is filosofe. Ze filosofeert met kinderen op basisscholen en daarnaast traint ze docenten om te filosoferen met groepen kinderen en jongeren.

De Reeks

Verbeeldingskracht

De Reeks

Verwondering, de emotie van geïntrigeerd zijn door iets wat je waarneemt als verrassend en vreemd, als niet passend binnen je denkkader, kan het begin zijn van een leerproces. Want de interesse en motivatie die bij deze verwondering bewust wordt, is voorwaarde voor leren dat verder gaat dan louter memoriseren. In zu...

Theorie en praktijk

Is verwondering te leren?

 

Als verwondering van belang is voor ons onderwijs hebben we dan ideeën over hoe je het kunt leren in de klas. In dit artikel verkennen wij de kansen hierop. Zeker weten doen wij het niet … Maar misschien is dat juist inspirerend. Bea Pompert beschrijft hoe leerkracht Neomi verwondering bij haar leerlingen ziet on...

Theorie en praktijk

Waarover verwonderen kinderen zich, en hoe kun je verwondering stimuleren?

Empirisch onderzoek naar verwondering bij leerlingen in de bovenbouw

De afgelopen drie jaar is aan de VU binnen het door de John Templeton Foundation gefinancierde project Wonder-full Education and Human Flourishing literatuuronderzoek, kwalitatief en kwantitatief onderzoek gedaan naar vragen als: waarover verwonderen kinderen zich eigenlijk? En: hoe kun je verwondering stimuleren in...

Theorie en praktijk

Wat is verwondering?

In Theorie en Praktijk beschrijft Anders Schinkel wat we verstaan onder het begrip verwondering. Vervolgens gaan Evelien Broekhof, Judith Conijn en Willeke Rietdijk in op verschillende onderzoeken naar verwondering. Tot slot volgt een praktijkverhaal van Bea Pompert en Marjolein ten Cate waarin ze vertellen over hoe...

Artikelen

Hoe ziet verwondering eruit als je niet kunt zien?

Verwondering heeft alles te maken met onze zintuiglijke waarneming, en hierbij lijkt ons gezichtsvermogen centraal te staan. Hoewel we ons natuurlijk net zo goed kunnen verwonderen over dingen die we niet zien, lijkt verwondering toch vooral plaats te vinden naar aanleiding van wat we met onze ogen waarnemen. Maar w...

Redactioneel

Leren begint bij verwondering

School, heeft iemand eens gezegd, is een plaats waar je de antwoorden moet leren op vragen die je helemaal niet hebt. En waar je snel afleert om je eigen vragen te stellen, zo kunnen we daaraan toevoegen. Dat is funest voor de betrokkenheid van leerlingen bij het leerproces. En daarom is het belangrijk om ons te bli...

Artikelen

Inrichten van een nieuwe klas

Column

Na mijn zwangerschapsverlof wacht mij dit schooljaar een nieuwe uitdaging. Op de Julianaschool zullen we na de kerstvakantie namelijk een vierde kleutergroep inrichten. Zo zorgen we ervoor dat de aantallen kinderen in de huidige drie kleutergroepen niet verder stijgen en zullen alle kinderen die vanaf januari 4 jaar...

Boeken en spellen

Boekenkast deel 2

Wat lezen jullie als leidinggevenden, vroegen wij aan enkele directies en welke prachtboeken raad je de ZONE-lezers aan. In deze Boekenkast lees je deel 2 van hun tips. Veel leesplezier. 

Recensies

Eén groep, veel verhalen! Geletterdheid bij 0 – 4 jarigen

Boekrecensie

Toen mijn oudste kleindochter 4 jaar was, maakte ze tijdens een logeerpartij een schilderij voor me. Rondom langs de rand ‘schreef’ ze in letterachtige vormen het bijbehorende verhaal. Op mijn vraag of ze dit verhaal wilde voorlezen, antwoordde ze: ‘Dat mag je zelf lezen. Ik heb het toch voor je opgeschreven?’

 

A...

Artikelen

Iedereen doet mee!

Van binnen naar buiten

We willen bij de start van het schooljaar flink inzetten op onderlinge verbinding tussen het team, de kinderen en de ouders. De coronamaatregelen zorgen ervoor dat je elkaar minder ziet: geen ouders op school, geen teamactiviteiten, etc. Daarom denken we samen na over hoe we tijdens het gezamenlijke start-thema op z...

Werk in uitvoering

Hoe kunnen we kinderen met dyslexie ondersteunen in Ontwikkelingsgericht Onderwijs?

In de meest recente uitgave van het PISA (2019) rapport naar leesvaardigheid onder 15 EU-landen vertoont de gemiddelde leesvaardigheidsscore van Nederlandse leerlingen tussen 2015 en 2018 een significante daling. 

De Reeks

Improvisatie

De Reeks

Toen wegens de Coronacrisis de scholen gesloten werden, zijn leerkrachten niet zomaar gaan zitten afwachten. Ze zijn uit hun comfortzone getreden en hebben in korte tijd veranderingen teweeg gebracht die nodig waren voor continuiteit van onderwijs. Dagelijkse trial and error leverden gevoel van frustratie en euforie...

Werk in uitvoering

Als je het ziet, besef je dat het anders kan!

Hilde Amse en Monique Karsten vertellen in dit artikel hoe ze samen met studenten, cursisten en collega’s aan de slag gaan in de Speelwerkplaats. Lees mee hoe deze zelfingerichte plek op Hogeschool Windesheim bijdraagt aan waardevolle gesprekken over goed onderwijs aan jonge kinderen en hoe een rijke speelleeromgevi...

Beeldverhaal

Een dag uit het leven van meester Patrick in groep 1-2-3

Patrick Postma is sinds de zomervakantie werkzaam als groepsleerkracht van groep 1-2-3 op de OGO-basisschool St. Wulfram in Hoogwoud.

Redactioneel

Editorial

Van de redactie

In een buitenwereld die ingewikkeld is en soms zelfs vervreemdend door mondkapjes en op afstand blijven, waardoor ik zelfs een van mijn vriendinnen op straat niet herken, blijft de school wereldvriendelijk. Ze mogen er zijn, kinderen en leerkrachten (ouders even niet) en ik als nascholer gelukkig ook. Wat is het fij...

Interviews

In gesprek met Pim van der Pol

Verbeeldend spel staat centraal in het werk van Pim van der Pol in de orthopedagogische praktijk. Hij werkte in een Medisch Kleuter Dagverblijf met kinderen met sociaal emotionele gedragsproblematiek en heeft ervaring met fysiek- en meervoudig gehandicapte kinderen. 

Artikelen

Column

OGO leerkracht....

Toen ik in 2000 na mijn afstuderen voor de klas ging, begon ik mijn loopbaan op een OGO school. Dit was een kleine school waar we als startend team wegwijs gemaakt werden in de wereld van Ontwikkelingsgericht Onderwijs, begeleid door kenners vanuit de OBD. Wat heb ik een hoop bijgeleerd in deze tijd! Fantastisch was...

Artikelen

Racisme of discriminatie?

Vrijwel dagelijks lezen we in onze vak- en dagbladen meningen en discussies over racisme en de kwalijke gevolgen daarvan in de samenleving. Zelden of nooit echter wordt duidelijk gemaakt wat onder ‘ras’ en met name ‘menselijke rassen’ nou eigenlijk wordt verstaan. Het kan daarom geen kwaad na te gaan wat de wetensch...

Theorie en praktijk

En toen....was er een nieuwe canon.

De Canon is vernieuwd, op 22 juni 2020 presenteerde de commissie ‘Herijking Canon van Nederland’ de vernieuwde Canon. Er zijn tien nieuwe vensters bijgekomen, vier vensters zijn gewijzigd en er zijn tien vensters verdwenen. Na zo’n herziening staan actualiteitenprogramma’s en kranten vol met experts en wetenschapper...

Artikelen

Column

Een startende leerkracht aan het woord

Hoewel het voor mij voelt alsof ik al langer dan 2,5 jaar voor de klas sta, is het nog altijd zo dat ik startend leerkracht ben. Ik heb mijn (2-jarig) zij-instroom traject afgelopen zomer afgerond bij de Archipel in Amsterdam. Een school waar ik kennis heb mogen maken met Ontwikkelingsgericht Onderwijs. Een mooie on...

Artikelen

Schuurpapier: Sluit de rijen niet!

MAG HET IETSJE ANDERS IN DE KLAS?

MAG HET IETSJE ANDERS IN DE KLAS?

In tijden van werkdruk en discussie over het belang van het werk van leerkrachten is het verdedigbaar dat de professionaliteit van leerkrachten breed uitgemeten wordt. Natuurlijk is leerkracht zijn een vak dat niet voor iedereen is weggelegd. Het is een vak van hart, hoofd en hande...

Werk in uitvoering

De boekendoos

Op de Julianaschool in Schagen is tijdens de coronaperiode dat er thuis gewerkt is, in groep 7 een opdracht gegeven om thuis een boek te kiezen en te lezen en hiervan een boekendoos te maken. Deze doos mocht worden versierd en gevuld met allerlei voorwerpen of afbeeldingen die een belangrijke rol hebben in het verha...

Boeken en spellen

Aanraders van verschillende schoolleiders en directieleden

De boekenkast

Wat lezen jullie als leidinggevenden, vroegen wij aan enkele directies en welke prachtboeken raad je de ZONE-lezers aan.

In deze Boekenkast enkele van hun tips.

 

Veel leesplezier.

Werk in uitvoering

Spelen met robottaal

Programmeren met kleuters

Startpunt is een schoolbreed thema waarbij techniek centraal staat; vanaf de groepen 4 is er een programmeercircuit. De kleuterleerkrachten bespraken de betekenis voor kleuters en welke doelen er centraal moesten staan. Het leidde tot veel ideeën over voertuigen, fabrieken, robots en machines die we zouden kunnen in...

Beeldverhaal

Meer onderwijs buiten, kan dat?

Dit beeldverhaal laat zien welke activiteiten leerlingen samen met hun leerkrachten buiten het klaslokaal kunnen ondernemen.

 

Werk in uitvoering

Ik zal het de kinderen eens vragen hoe het moet

Spelend en onderzoekend leren, ik vind dat het mooiste dat er is. Bedenken wat kan en het vervolgens toch anders doen. De speelsheid van het ontdekken door het te doen, dat is voor mij heel belangrijk. Het geeft een onschuldigheid en een verrassing waardoor er spontaan telkens nieuwe mogelijkheden ontstaan. Een nieu...

Interviews

Goed taalonderwijs vraagt om een woonkamerschool

Een interview met taalexpert Carolien Frijns over haar visie op wat sterk taalonderwijs inhoudt en hoe dit vorm krijgt in de klas.

In ‘De vliegtuigklas. Naar sterk taalonderwijs op de basisschool’ schrijf je over ‘het willen weten met een missie’. Vertel eens wat die missie voor jou inhoudt?  
“Als ik een onderzoek opstart of meewerk aan een onderzoek dan vind ik het voor mijzelf belangrijk dat ik het onderzoek, direct of indirect, kan kaderen b...

Artikelen

Vierluik over thuisleren tijdens corona.

Van binnen naar buiten

Vanuit de rol van leerkracht, leerling, ouder en intern begeleider geven we een inkijkje

in de beleving van de afgelopen periode van thuisleren.

Theorie en praktijk

Zou dat kunnen een panda als huisdier?

In dit artikel komt naar voren hoe gesprekken eruitzien, welke kenmerken ze hebben en welke interventies de leerkracht onderneemt.

 

In de groep 5 van leerkracht Wiebe wordt onderzoek gedaan naar de dierenwereld. Na een flinke oriëntatie op het onderwerp, krijgt de groep zicht op hun onderzoeksvragen. Zo willen leerlingen vooral aan de slag over huisdieren, andere willen onderzoek doen naar dierentuinen, bedreigde dieren en dierenbescherming. ...

Theorie en praktijk

Stap maar op je fiets

Extra verkeersinformatie! Over het voeren van echte gesprekken met jonge kinderen.

 

Hier volgt extra verkeersinformatie; op het plein van ABBS De Zuiderzee op IJburg worden volop verkeerswerkzaamheden uitgevoerd door zeer serieuze werknemers. Gelukkig houdt het verkeer hier rekening mee. Dat levert verschillende files op, houd rekening met een vertraging van ongeveer 30 minuten. In dit artikel k...

Theorie en praktijk

Dialogische gesprekken in de klas

Dat is de investering meer dan waard!

Gesprekken vormen een belangrijk – ja, misschien wel hét belangrijkste – onderdeel van de dagelijkse onderwijspraktijk. Ze bieden volop mogelijkheden om te leren, kennis te maken met nieuwe perspectieven en te reflecteren op je eigen ideeën. In veel scholen vinden gesprekken de hele dag door plaats in verschillende ...

Het wonder van witlof

Column

Spel en onderzoek in het SBO

Leiderschap in roerige tijden

Schuurpapier

In de maanden die achter ons liggen stond de wereld, en daarmee ook het onderwijs, op z’n kop. In korte tijd werd een beroep gedaan op het aanpassingsvermogen van iedereen die bij het onderwijs betrokken was: leerling, leerkracht, ouder en leidinggevende. In ruim twee maanden tijd schakelden we van volledig onderwij...