Welkom

In dit artikel laat Marian Blankman, docent aardrijkskunde, zien hoe leerkrachten verschillende inhoudelijke en didactische hulpmiddelen kunnen gebruiken bij de uitwerking en voorbereiding van een thema.

Naast juf ben ik ook moeder. Ik breng mijn kind naar school en ben daar alleen moeder. Dat probeer ik tenminste. De school is een heel gewone dorpsschool. In de schoolgids staat dat er in de onderbouw gewerkt wordt met Basisontwikkeling. Dat gaf hoop.

Leerlingen van groep 7 en 8 vragen om een andere attitude van hun leerkracht dan leerlingen in de onderbouw; hun autonomie is in de tussenliggende jaren gegroeid. Hoe sluit je daar bij aan als een keuze gemaakt gaat worden voor het voortgezet onderwijs.

Er wordt wat afgepraat over de overgang van groep 2 naar groep 3. Ouders zijn bezorgd over hun kinderen en scholen willen verantwoorden waarom kinderen nog steeds doubleren. Waar gaat het eigenlijk over? Ligt het aan de kinderen of aan de school?

Tijdens de conferentie van De Academie in november van het vorige jaar hield Michiel van Dijck een enthousiaste inleiding over het veranderingsproces: wat betekent het voor het team, voor ouders en voor de directie?

Een vast onderdeel van de OGO conferentie is het wetenschapsplein. Hier vertellen (oud)studenten over onderzoek dat zij tijdens hun studie hebben gedaan.

Op de OGO conferentie van 2006 was te zien hoeveel mensen samen werken om Ontwikkelingsgericht Onderwijs te realiseren. De Academie probeert hiermee praktijk en wetenschappelijk onderzoek bij elkaar te brengen en van elkaar te laten profiteren.

Leerkracht Sanne zoekt een oplossing om de ideeën en plannen van de kinderen in haar groep een serieuze plaats te geven tijdens het thematiseren. Zij gebruikt daarvoor een ‘activiteitenbord’ en een ‘keuzebord’.

Annelies van den Bogert koos als LIO-stagiaire ‘de verteltas’ als uitgangspunt voor haar afstudeeropdracht. Omdat zij groep 6-7-8 kreeg, ontwierp zij voor de bovenbouw een variant daarop: een thematas.

Een extra jaar in de kleutergroep? Dat gebeurt op dit moment eigenlijk nauwelijks meer op basisschool De Avonturijn in Amsterdam. Directeur Gerda Beikes en IB-er Carry Schaap vertellen wat daar achter zit.

In reken-wiskundeontwikkeling gaat het niet alleen om specifieke vaardigheden. De intenties van Ontwikkelingsgericht Onderwijs zijn immers om ook bij te dragen aan een brede ontwikkeling.

Horeb is onlosmakelijk verbonden aan Basisontwikkeling. Maar toch werken er nog te weinig leerkrachten met Horeb. Hoe komt dat en wat valt er te verbeteren?

Van veel menselijke eigenschappen en vaardigheden wordt aangenomen dat ze normaal verdeeld zijn over de totale populatie. In de praktijk betekent dit, dat er ongeveer evenveel mensen onder het gemiddelde zitten als erboven.

Eind april organiseerde het Centrum voor Ervaringsgericht Onderwijs ter gelegenheid van het lustrum een congres in Antwerpen.

Trudy Pas legt voor wat een contactpersoon moet doen, wie dat is of zijn en hoe het in de praktijk van een OGO school functioneert.

Sesamstraat is een programma dat van invloed kan zijn op de ontwikkeling van kinderen, zeker als ouders meekijken. Isabel Peters onderzocht het kijkgedrag van allochtone kinderen en hun ouders en het blijkt dat een deel van deze groep er niet naar kijkt.

Thematiseren in de bovenbouw houdt in dat je als leerkracht probeert om samen met de kinderen een thema op te bouwen. Je streeft ernaar dat zij zich bij een interessant thema vragen gaan stellen.

Tijdens de OGO-conferentie in november hield Beishuizen een inleiding over ‘De Vrolijke School’. Dit is een project waarin leerlingen en docenten van een Amsterdamse Ignatiusgymnasium en onderzoekers van de VU samenwerken in een community of learners.

In de begeleiding van het spel kunnen leidsters verschillende rollen op zich nemen, variërend van toeschouwer zijn tot het spel leiden. Op basis van hun onderzoek lichten Dorian de Haan en Jeannette Schut deze rollen toe.

Sinds 1994 zijn in Nederland programma’s ontwikkeld voor de Voor- en Vroegschoolse Educatie (VVE). Ze zijn bedoeld voor jonge kinderen om hun kansen op een gunstige schoolloopbaan te versterken. Startblokken is één van die programma’s.

In 1969 was er in Nederland het eerste ‘taalcompensatieprogramma’ om de ‘taalachterstand’ van ‘arbeiderskinderen’ weg te werken. Dat programma was gemaakt vanuit het idee dat taal een essentiële rol speelt in schoolsucces.

Taalvorming is een manier van werken die vertellen, luisteren, schrijven en (voor)lezen op een natuurlijke manier aan elkaar verbindt. De stichting Taalvorming begeleidt scholen en heeft cursussen opgezet om taalvorming ook met ouders op te zetten.

Als school en Pabo samen de opleiding van leerkrachten ter hand nemen, worden beide daar beter van. Dat is de gedachte achter de projecten ‘Opleiden in school’ die met subsidie van OCW drie jaar geleden startten.

De Willibrordschool staat in het Amsterdamse stadsdeel IJburg. School en buurt zijn nieuw, vers gebouwd op aan het IJsselmeer onttrokken grond.

In groep 1-2 staat het verhaal van de Ark van Noachcentraal. Het begint met het voorlezen en naspelen van het verhaal in de watertafel en in de kring. De leerkracht en de kinderen besluiten om een verteltafel op te bouwen.

Op 30 juni 2006 hield Monique Volman haar oratie aan de Vrije Universiteit. Met het uitspreken van haar rede werd zij hoogleraar Onderwijskunde. Hier vat ze haar betoog voor Zone samen.

Sandra van Vliet verbindt haar rol als bouwcoördinator aan de fasen van het thematiseren om met het onderbouwteam de voorbereiding, de uitvoering en de evaluatie van thema’s systematisch aan te pakken.

Hoe gaat het met ‘Startblokken van Basisontwikkeling’ in de praktijk van peutergroepen? Peuterleidsters in Enkhuizen hebben na twee VVE-cursussen de basale vaardigheden geleerd om ontwikkelingsgericht in hun peutergroepen te kunnen werken.

Ze bevinden zich alle drie in mijn werkkamer en geen van hen gelooft in een goed einde van het gesprek. De overblijfvader, die drie keer per week met deze én tien andere kinderen overblijft.

Els Kuiper legt de vraag voor hoe je omgaat met leerlingen die op internet verdwalen of juist de ene tekst na de andere knippen en plakken tot iets wat eruit ziet als een gelikt werkstuk.

Op Het Ruimteschip maken kinderen gebruik van Encarta en gaan pas later met Google zoeken. De leerkrachten hebben voor het werken met de computer en met internet een Stappenplan ontworpen.

Krantenberichten over online pesten, internetverslaving, cyberseks en kinderen die alleen nog maar in een virtuele wereld lijken te leven. Ze brengen leerkrachten en ouders soms in paniek over de gevaren van internetgebruik voor kinderen.

Leerkracht Marijke werkt met Basisontwikkeling. Het thematisch werken met samenhangende kernactiviteiten lukt goed. Maar de bijbellessen staan nog los van het thema.