Welkom
Tijdschrift Zone bevat artikelen over thematisch spelend en onderzoekend leren met jonge kinderen. Docenten beschrijven hun ervaringen en hoe ze hier zelf vorm aan geven op school. Er worden boeken gerecenseerd die over dit onderwerp verschijnen. En er is aandacht voor recente wetenschappelijke inzichten en actualiteiten die aansluiten bij spelend en onderzoekend leren.
Bekijk hier alle interviews
Word abonnee
Bekijk hier de optiesRedactie
Neem contact op met de redactieEen jungle vol betrokkenheid. Het verbreden van spelactiviteiten
Nanette Wagenaar
Tijdens het meespelen kun je als leerkracht diverse impulsen inzetten. Door de spelactiviteit te verbreden, komen kinderen in aanraking met allerlei lees-schrijf en reken-wiskundeactiviteiten. Maar hoe doe je dat, spelactiviteiten verbreden?
Kinderen zoeken altijd naar bronnen. Leren in en over de Spaarndammerbuurt
Saskia van Oenen
In de Amsterdamse Spaarndammerbuurt komen elke dag bussenvol toeristen. Maar de kinderen die daar wonen hebben geen idee wat er voor bijzonders is aan hun buurt. Saskia van Oenen interviewt Jorie Wieriks, schoolbuurtwerker, over haar architectuurproject.
Boeksignalering
Duo-skiloop en Castle Attack. Kinderen maken buitenspelmaterialen
Veronica Stege
Op basisschool Het Ruimteschip in Hoogezand hebben enkele jongens van groep 5 en 6 buiten telkens ruzie. Adjunct-directeur Veronica Stege denkt na over oplossingen waarbij de kinderen zich medeverantwoordelijk gaan voelen voor het gebeuren op het plein.
Een klas vol bruggenbouwers
Mariëlle Poland
Mariëlle Poland, promovendus aan de Vrije Universiteit Amsterdam, doet onderzoek naar de effecten van leren schematiseren in de kleuterklas op leerresultaten en -processen in groep 3.
Op jacht naar rijke onderzoeksactiviteiten
Bianca Oterdoom
In de bovenbouw leren kinderen onderzoeken. Maar hoe pak je dat aan? Bianca Oterdoom onderzoekt in haar groep 7 hoe kinderen meerdere bronnen kunnen inzetten voor het beantwoorden van onderzoeksvragen.
Goede onderzoeksvragen ontstaan niet vanzelf
Inette Schut
In groep 6-7 van basisschool Drakensteyn in Enschede is het idee ontstaan om een actie te organiseren voor kinderen in Afrika. Leerkracht Inette Schut laat zien hoe zij daar onderzoek aan verbindt en de kinderen leert om goede vragen te stellen.
De Colombia kinderwerkgroep
Bianca Koomen
Veel scholen steunen charitatieve instellingen en zamelen daar regelmatig geld voor in. Bianca Koomen van basisschool St. Wulfram laat zien dat kinderen hier een grote rol in kunnen spelen.
Kansen voor aardrijkskunde in het onderzoeksgerichte curriculum
Marian Blankman
In dit artikel laat Marian Blankman, docent aardrijkskunde, zien hoe leerkrachten verschillende inhoudelijke en didactische hulpmiddelen kunnen gebruiken bij de uitwerking en voorbereiding van een thema.
Kan er alsjeblieft een OGO politie komen?
Een moeder
Naast juf ben ik ook moeder. Ik breng mijn kind naar school en ben daar alleen moeder. Dat probeer ik tenminste. De school is een heel gewone dorpsschool. In de schoolgids staat dat er in de onderbouw gewerkt wordt met Basisontwikkeling. Dat gaf hoop.
De autonomie van leerlingen in de bovenbouw. Voorbereiding op de keuze voor voortgezet onderwijs
André Weijers
Leerlingen van groep 7 en 8 vragen om een andere attitude van hun leerkracht dan leerlingen in de onderbouw; hun autonomie is in de tussenliggende jaren gegroeid. Hoe sluit je daar bij aan als een keuze gemaakt gaat worden voor het voortgezet onderwijs.
Groep 3 als onwrikbaar bolwerk
Frea Janssen-Vos
Er wordt wat afgepraat over de overgang van groep 2 naar groep 3. Ouders zijn bezorgd over hun kinderen en scholen willen verantwoorden waarom kinderen nog steeds doubleren. Waar gaat het eigenlijk over? Ligt het aan de kinderen of aan de school?
In een ontwikkelingsgerichte school trekken schoolleiding en team samen op
Michiel van Dijck
Tijdens de conferentie van De Academie in november van het vorige jaar hield Michiel van Dijck een enthousiaste inleiding over het veranderingsproces: wat betekent het voor het team, voor ouders en voor de directie?
Onderzoek op het wetenschapsplein
Isabel Peters
Een vast onderdeel van de OGO conferentie is het wetenschapsplein. Hier vertellen (oud)studenten over onderzoek dat zij tijdens hun studie hebben gedaan.
Samen werken aan Ontwikkelingsgericht Onderwijs
Bert van Oers
Op de OGO conferentie van 2006 was te zien hoeveel mensen samen werken om Ontwikkelingsgericht Onderwijs te realiseren. De Academie probeert hiermee praktijk en wetenschappelijk onderzoek bij elkaar te brengen en van elkaar te laten profiteren.
Activiteitenbord en keuzebord in groep 3
Sanne van der Linden
Leerkracht Sanne zoekt een oplossing om de ideeën en plannen van de kinderen in haar groep een serieuze plaats te geven tijdens het thematiseren. Zij gebruikt daarvoor een ‘activiteitenbord’ en een ‘keuzebord’.
Een Thematas over Anne Frank als startactiviteit in de bovenbouw
Annelies van den Bogert
Annelies van den Bogert koos als LIO-stagiaire ‘de verteltas’ als uitgangspunt voor haar afstudeeropdracht. Omdat zij groep 6-7-8 kreeg, ontwierp zij voor de bovenbouw een variant daarop: een thematas.
Hoe verdwijnt de kleutergroepverlenging op De Avonturijn?
Saskia van Oenen
Een extra jaar in de kleutergroep? Dat gebeurt op dit moment eigenlijk nauwelijks meer op basisschool De Avonturijn in Amsterdam. Directeur Gerda Beikes en IB-er Carry Schaap vertellen wat daar achter zit.
Observeren van reken-wiskundeontwikkeling. Meer dan vak- en tussendoelen alleen
Niko Fijma
In reken-wiskundeontwikkeling gaat het niet alleen om specifieke vaardigheden. De intenties van Ontwikkelingsgericht Onderwijs zijn immers om ook bij te dragen aan een brede ontwikkeling.
Boeksignalering
Een nieuwe Horeb is uit! Om nog beter te werken aan Basisontwikkeling
Frea Janssen-Vos en Bea Pompert
Horeb is onlosmakelijk verbonden aan Basisontwikkeling. Maar toch werken er nog te weinig leerkrachten met Horeb. Hoe komt dat en wat valt er te verbeteren?
Laat maar zitten! Doubleren in de kleutergroep
Trudy Pas
Van veel menselijke eigenschappen en vaardigheden wordt aangenomen dat ze normaal verdeeld zijn over de totale populatie. In de praktijk betekent dit, dat er ongeveer evenveel mensen onder het gemiddelde zitten als erboven.
Boeksignalering
Draagkracht voor de toekomst. Dertig jaar Ervaringsgericht Onderwijs
Niko Fijma
Eind april organiseerde het Centrum voor Ervaringsgericht Onderwijs ter gelegenheid van het lustrum een congres in Antwerpen.
De luisterjuf. Een vertrouwenscontactpersoon in school
Trudy Pas
Trudy Pas legt voor wat een contactpersoon moet doen, wie dat is of zijn en hoe het in de praktijk van een OGO school functioneert.
Schuif gezellig aan! Sesamstraat en ouderbetrokkenheid
Isabel Peters
Sesamstraat is een programma dat van invloed kan zijn op de ontwikkeling van kinderen, zeker als ouders meekijken. Isabel Peters onderzocht het kijkgedrag van allochtone kinderen en hun ouders en het blijkt dat een deel van deze groep er niet naar kijkt.
Groep 5 zet een uitvindingenmuseum op
Jacqueline van den Brand
Thematiseren in de bovenbouw houdt in dat je als leerkracht probeert om samen met de kinderen een thema op te bouwen. Je streeft ernaar dat zij zich bij een interessant thema vragen gaan stellen.
De Vrolijke School als ontwikkelingsgerichte onderwijsomgeving
Jos Beishuizen
Tijdens de OGO-conferentie in november hield Beishuizen een inleiding over ‘De Vrolijke School’. Dit is een project waarin leerlingen en docenten van een Amsterdamse Ignatiusgymnasium en onderzoekers van de VU samenwerken in een community of learners.
Stagemanager, speelmaatje of spelleider? Rollen van leidsters in spelbegeleiding van peuters
Dorian de Haan en Jeannette Schut
In de begeleiding van het spel kunnen leidsters verschillende rollen op zich nemen, variërend van toeschouwer zijn tot het spel leiden. Op basis van hun onderzoek lichten Dorian de Haan en Jeannette Schut deze rollen toe.
Interactie en spelbegeleiding in het rollenspel
Dorian de Haan
Sinds 1994 zijn in Nederland programma’s ontwikkeld voor de Voor- en Vroegschoolse Educatie (VVE). Ze zijn bedoeld voor jonge kinderen om hun kansen op een gunstige schoolloopbaan te versterken. Startblokken is één van die programma’s.
Verplicht naar de voorschool
Dorian de Haan
In 1969 was er in Nederland het eerste ‘taalcompensatieprogramma’ om de ‘taalachterstand’ van ‘arbeiderskinderen’ weg te werken. Dat programma was gemaakt vanuit het idee dat taal een essentiële rol speelt in schoolsucces.
Taalvorming met ouders
Hieke van Til
Taalvorming is een manier van werken die vertellen, luisteren, schrijven en (voor)lezen op een natuurlijke manier aan elkaar verbindt. De stichting Taalvorming begeleidt scholen en heeft cursussen opgezet om taalvorming ook met ouders op te zetten.
De Academische School. Opleiden in een OGO School
Saskia van Oenen
Als school en Pabo samen de opleiding van leerkrachten ter hand nemen, worden beide daar beter van. Dat is de gedachte achter de projecten ‘Opleiden in school’ die met subsidie van OCW drie jaar geleden startten.
Pionieren op IJburg
Saskia van Oenen
De Willibrordschool staat in het Amsterdamse stadsdeel IJburg. School en buurt zijn nieuw, vers gebouwd op aan het IJsselmeer onttrokken grond.
Op zoek naar levenswaarden. Levensbeschouwing in een ontwikkelingsgerichte school
Thom van Dongen
In groep 1-2 staat het verhaal van de Ark van Noachcentraal. Het begint met het voorlezen en naspelen van het verhaal in de watertafel en in de kring. De leerkracht en de kinderen besluiten om een verteltafel op te bouwen.
Ontwikkelingsgericht Onderwijs als voorbeeld voor het vmbo
Monique Volman
Op 30 juni 2006 hield Monique Volman haar oratie aan de Vrije Universiteit. Met het uitspreken van haar rede werd zij hoogleraar Onderwijskunde. Hier vat ze haar betoog voor Zone samen.